Dag 33: Van Cuncos naar Montemor-o-Novo

De prachtige montado’s

Vandaag breng ik de dag door in het mooie dehesa-achtige landschap. Ik bezoek het mooie stadje Arraiolos waar ik ook het prachtige museum over het plaatselijke ambacht tapijtknopen bezoek. Daarna reis ik door naar Montemor-o-Novo waar ik de steencirkel van Almendres uit de oertijd bezoek. Ik overnacht daar ook. (95 km).

Het wordt vandaag een warme dag: tot bijna 30⁰ C. Vandaag wil ik tot voorbij Evora komen, maar zoals blijkt gaat dat niet lukken. Tant pis.

Het Montado-landschap

Ik rijd eerst door het prachtige Dehesa-landschap dat hier in Portugal het Montado-landschap wordt genoemd en gebaseerd is op het behoud van het landschap door het in enkele even lange fases te gebruiken: wild laten groeien, gras laten groeien, landbouwproducten verbouwen, begrazen.

Daardoor krijgt de grond de tijd om te herstellen van eventueel schadelijke gevolgen en rust te geven. Dat levert dan alles bij elkaar een grote biodiversiteit op. En dat is hier dan ook te zien. Het is mei en de bloemenpracht is zo mooi en zo divers. Ik kan me dat slechts uit mijn vroegste jeugd herinneren.

Het landschap wordt bepaald door uitlopende brede kurkeiken die in bloemrijke grasvelden staan. De eiken zijn gemerkt met de naam van de eigenaren van het perceel en een code die aangeeft wanneer de eik weer ontkurkt kan worden.

Toen ik een paar jaar geleden mijn lange reis door Spanje reed was ik in de Extremadura al diep onder de indruk van dat soortgelijke Dehesa-landschap. Die diepe indruk is nu niet minder geworden.

Een lifter

Als ik weer eens foto’s sta te maken van dit mooie landschap, rijdt even verderop een tractor een schuur uit. Meerdere landarbeiders klimmen op het vervoermiddel om naar hun te bewerken gebied te rijden. Een oudere man blijft achter en hij wordt aangemoedigd om er ook nog bij te komen maar dat wil hij niet want met een wegwerpgebaar met zijn arm pakt hij zijn wandelstok en besluit te gaan lopen.

Spoedig rijdt de overvolle tractor mij voorbij. Een paar minuten later volgt de wandelende man. Hij hoort uit mijn camper de fado-muziek komen, luistert even en maakt een goedkeurend gebaar. Het is  me vaker opgevallen: de Portugees is ietwat terughoudend in zijn contacten maar als hij fado-muziek hoort (en speciaal bij buitenlanders denk ik) dan wordt hij in het algemeen een stuk opener omdat hij zich erkend weet in zijn cultureel erfgoed.

Ik ben klaar met fotograferen en rijd weer verder. Dan kom ik die landarbeider weer tegen en ik kan het niet over mijn hart krijgen om zo maar aan hem voorbij te rijden. Ik maak het gebaar of hij mee wil rijden. Nou dat wil hij wel en hij hijst zich in de auto.

Spoedig daarna krijgen we de tractor in zicht. Ik luid toeterend en hij luid schreeuwend passeren we de met stomheid geslagen landarbeiders op de tractor. Grote tevredenheid en stevige klappen op mijn schouder. Slechts na een paar kilometer is hij al op de plaats van bestemming en gaat, na mij bedankt te hebben, wat pesterig op een grote steen zijn collega’s zitten opwachten.

Wol en tapijten

Ik rijd verder door dit goddelijk mooie landschap waar ik maar geen genoeg van kan krijgen. Het wordt mij nu duidelijk waarom ik dit gebied zo veel meer waardeer dan het gebied waar ik de vorige dagen doorheen reed. Het is minder dicht bevolkt. De dorpjes en stadjes worden niet verpest door ongeordende industrieterreinen en de sfeer binnen die dorpjes en stadjes is veel en veel relaxter.

In Arraiolos maak ik een wandeling door het mooie dorp. Arraiolos is bekend vanwege zijn ‘industrie’ van geknoopte tapijten. In de 15^e en 16^e eeuw kwamen tapijtknopers uit het midden oosten naar dit dorp toe. In de eerste plaats omdat de tolerantie er ten opzichte van godsdienst veel groter was maar ook omdat veel mensen uit Arraiolo hun brood verdienden door het maken en kleuren van wol.

De inwoners van Arraiolos hebben de tapijtknoopkunst overgenomen van de kunstenaars uit het midden oosten. Aanvankelijk volgden ze ook de motieven in die knoopkunst (lotusbloemen) maar later begonnen ze ook een eigen stijl te ontwikkelen. Je ziet het allemaal duidelijk in de tentoongestelde tapijten.

Het museum is gevestigd in een oude kerk die werkelijk schitterend verbouwd is en een volkomen harmonie vormt met het tentoongestelde materiaal. Dat doen die Portugese architecten toch wel heel erg goed. De uitleg op borden is ook in het Engels en is heel erg duidelijk. Helaas mocht ik in dit museum geen foto’s maken. Die moet ik dus maar van het internet halen.

Een donatie die geen donatie is

Als ik weg ga vraag ik of ik (naast de entreeprijs van 1 Euro) een kleine donatie kan geven. Verwarring. Moet ze aan haar chef vragen. Die weet ook niet hoe hij er mee om moet gaan. Maar hij heeft een oplossing: U doneert en wij geven u de catalogus van het museum cadeau (gelijke waarde). Mijn tegenwerping: Maar dan is het geen donatie meer. Heel wat anders dan in Nederland waar ik ooit bij een vergelijkbaar aanbod als hooghartig antwoord kreeg: wij nemen alleen donaties aan van meer dan 500 Euro.

Ik heb niets meer in te brengen en loop toch tevreden het museum uit met de catalogus.

De steencirkel van Almendres

Vervolgens kom ik langs twee opgravingen uit de oertijd. Het gaat hier om een steencirkel waarvan het doel niet helemaal duidelijk is. Veel verder dan dat het met mythen te maken heeft is men niet gekomen. De cirkel bestaat uit 95 menhirs waarvan enkele voorzien zijn van vage tekens.

Even daarvoor ben ik ook nog naar een alleenstaande hoge menhir gelopen. Ook hier is niet geheel duidelijk wat de betekenis hiervan was.

Overnachten

Het is net 15.00 uur geworden. Mijn volgende stop zou het stadje Evora zijn. Daar schijnt ook weer veel te zien te zijn. Maar door de warmte heb ik de puf niet meer om daar nog naar toe te rijden en het een en ander te gaan bekijken. Dat kan ik beter morgenochtend doen als ik weer fris ben. Bovendien, het buiten zitten en  overnachten in dit prachtige landschap is wel heel erg aanlokkelijk. Als bonus krijg ik vandaag zicht op prachtige bloemenvelden.

Eerst maar koken: verse grote garnalen met roomsaus en pasta en salade, plus Belgisch bier. Daarna nog lang buiten gezeten. Het gouden uur intens beleefd waarbij mij opviel dat ondanks het mooie licht de kleur van de vele bloemen fletser was dan overdag. Het wordt windstil en een paar merels beconcurreren elkaar met het mooiste gezang dat ze op hun repertoire hebben. Ik geef ze allemaal een 10. Net als deze dag.