Camperreis Spanje dag 55; van Jaraicejo naar Plasencia

Wasdag

Huishoudelijke dag

Het belooft weer een regenachtige dag te worden op de 55e dag van de Camperreis Spanje. Er valt buiten niets te doen want het water komt met bakken uit de hemel. Ik besluit om naar een camping te rijden. Ik kan daar de was doen zodat de dag nog enigszins nuttig besteed kan worden.

Regen, regen, regen

Vanochtend vroeg wakker geworden door het geratel van de regen op de bus. De weer-app leert me dat de dag niets zonnigs in petto heeft alleen maar continu regen. En niet zo een beetje ook. Dus ik besluit om naar een camping in Placencia te rijden om daar de was te doen en ander huishoudelijk- en onderhoudswerk. De rest van de dag veel gelezen in de biografie van William Taubman over Gorbatsjov.

Wat ik lees

Het is een dikke pil en ik ben er slechts tot op een kwart in gevorderd. Maar de biografie is aanbevelenswaardig. Taubman baseert de biografie op een ongelooflijk aantal overwegend Russische bronnen. Niet alleen schriftelijke bronnen maar vooral ook veel interviews met personen die in Rusland de touwtjes in handen hadden in de jaren ’70 en ’80.

Het is betreurenswaardig dat Gorbatsjov uiteindelijk niet voor elkaar heeft kunnen krijgen wat hij aanvankelijk van plan was. De belangrijkste reden daarvan is dat bestuurders en bevolking nog lang niet toe waren aan het liberale denken van Gorbatsjov.

Boeiend is het om te lezen hoe bij Gorbatsjov het idee aan het groeien was dat het centralistisch bestuur afstevende op een faillissement van de Sovjet Unie. Bovendien werd dat centralistische bestuur ook nog eens bemand door overwegend te oude, zieke (b.v. Breznjev, Andropov en Tsjernenko) en incompetente en corrupte bestuurders die meer bezorgd waren om hun eigen belangen dan om de belangen van het volk. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk.

Wat te denken van een situatie in 1987 (volgens Russische cijfers): Van de hele productie in de machinebouwsector was slechts 67 % ‘acceptabel’. Voor 3 miljard roebel aan licht industriële goederen was geen koper te vinden. 29 van de 32 spoorwegnetwerken voldeden niet aan hun doel. De helft van de landelijke metaalproductie was door ongelukken verloren gegaan. enz. Structurele hervormingen waren dus hard nodig. Maar het was nog onzeker hoe die hervormingen moesten plaatsvinden en er was ook bijna geen geld beschikbaar om de hervormingen door te voeren.

Het was balanceren voor Gorbatsjov. Enerzijds moesten zijn eigen ideeën nog rijpen en tot een uitvoerbare situatie uitgroeien. Anderzijds moest hij heel geleidelijk te werk gaan om het Centraal Comité en het Politbureau mee te krijgen die niet altijd even gecharmeerd waren van zijn plannen. Bovendien moest hij een nieuw machtsevenwicht zien te vinden op het internationale podium. Die internationale contacten waren o.a. nodig om uiteindelijk de militaire uitgaven omlaag te brengen om zodoende meer geld beschikbaar te krijgen voor de hervorming van economie en maatschappij. Denk daarbij aan de het kernwapenakkoord met Reagan.

Het mislukken van Gorbatsjov zijn plannen is voor een groot deel te wijten aan onvoldoende beschikbare tijd en onvoldoende draagvlak. Politici en bureaucratie wilden vaak niet in zijn plannen meegaan als dat een bedreiging vormde voor hun eigen situatie. De bevolking keerde zich van hem af door onvoldoende resultaten en het uiteenvallen van de unie. Achteraf kan gemakkelijk geconstateerd worden dat de tijd en de middelen ontbraken om de hervormingen door te voeren. Het was bij voorbaat een niet realiseerbare missie.

Ik heb nog maar 20 % van het boek gelezen dus een definitief oordeel over het boek moet bij mij ook nog rijpen. Maar tot op heden is het een bijzonder boeiend boek dat het dilemma tussen het westers denken en het sovjet denken over economie, politiek, bestuur en vrede en veiligheid duidelijk maakt.

Delen met je netwerk?
(Visited 192 times, 1 visits today)