Dag 46: Van Noto naar Santa Maria della Scala

Een wandeling door tien eeuwen heen

Vanochtend ben ik niet zo heel vroeg vertrokken naar een olijfolieproducent die naar men zegt heel goede olijfolie maakt. Maar pas ter plekke merk ik dat het zaterdag is dus gesloten. Daarna rijd ik door naar Noto Antica voor een lange wandeling. (52 km).

Olijfolie

Ik heb hier geleerd dat je goede olijfolie (vergine en extra vergine) nooit moet gebruiken om te verwarmen of te bakken en te braden omdat dan de verfijnde smaak totaal verloren gaat. Dus gewone olijfolie hiervoor gebruiken en afmaken met vergine of extra vergine. Scheelt zoveel in de kosten dat je er dus best voor de koude gerechten een héél goede olie kunt kopen. Dat is bij mij niet tegen dovemans oren gezegd. Daarom heb ik in de buurt van Noto een adres gekregen om die heel goede olie te kopen. Het is slechts een kleine afwijking van de route. Maar als ik ter plekke aankom is er niemand aanwezig en dan pas merk ik dat het zaterdag is. Gevalletje van pech dus.

Noto Antica

Ik rijd ca. 15 km verder naar de spookstad Noto Antica. De naam doet vermoeden dat het hier om een Romeinse of Griekse voorganger gaat van Noto maar de historie van deze inmiddels onbewoonde plaats is veel breder.

Het huidige Noto is ontwikkeld na de enorme aardbeving van 1693. Daarvóór was de stad gevestigd op de plaats van het huidige Noto Antica dat dus in 1693 met de grond gelijk gemaakt werd. Het was een relatief grote, machtige en welvarende stad. De eerste bewoning vond er plaats reeds 7 eeuwen voor Christus door een cultuur die grotendeels nog in grotten woonde en zijn doden in bijna onbereikbare grotten begroef.

Maar de stad is gegroeid en machtiger geworden en het gold in die tijd dat het innemen van het huidige Noto Antica onbegonnen werk was. Ik denk dat dat een juiste conclusie was want als ik de positie van de stad zie en ik destijds de vijand van de stad was zou ik wel een paar keer achter mijn oren krabben en me afvragen of het wel zo een slim plan was om zo een stad in te nemen.

Voordat de stad een ware burcht werd was het bewoonde gebied veel groter. Dat kun je aflezen aan de vele grotten die je in de rotsen ziet tot ver buiten de stadsmuren.

Dat het een welvarende stad was vlak voor de aardbeving is af te leiden uit de vele huizen en kerken die vlak vóór de aardbeving afgerond waren of nog in aanbouw waren. Je ziet dus een wonderlijke combinatie van holbewoning tot hoog barok. Helaas is er door de aardbeving niet zo heel veel meer over van die gebouwde omgeving. Maar met een beetje fantasie kun je je ook een beeld vormen.

De wandeling

Het is niet eens zo een heel lange wandeling in kilometers maar voor een groot gedeelte is het een lastige route omdat die, evenals gisteren, diep de kloof in gaat. Omdat het vannacht veel geregend heeft zijn er soms heel gladde gedeeltes dus ik moet behoedzaam lopen.

De wandeling begint bij de toegangspoort die nog voor een heel groot gedeelte in takt is en daarna volg ik een makkelijk grindpad die als het ware de hoofdstraat vormt. Overal kom je resten van huizen en kerken tegen en op diverse plaatsen zijn nog resten te zien van verdedigingstorens.

Daarna gaat er een soms moeilijk te belopen pad de kloof in met prachtige uitzichten. Maar ik moet opletten bij het lopen dus het genieten van de uitzichten lukt alleen als ik er halt voor hou en dat houdt behoorlijk op.

Na een uurtje ben ik beneden bij de rivier. Het is een idyllisch landschap: dik bosgebied, een kabbelende rivier en veel gevormde watergaten. Na een korte pauze steek ik de rivier over. De rivier is op sommige plekken heel ondiep dus ik kan gewoon van steen naar steen springen. Aan de overkant van de rivier zijn tal van holen en uitgehakte grotten te ontdekken. Bij sommige grotten is duidelijk te zien dat ze vroeger bewoond werden door de aanwezigheid van uitgehakte gaten, waarschijnlijk voor voorraad en water.

Dan volgt er een lang stuk langs de rivier door een heel mooi bosgebied. Weer de rivier over en dan weer de klim omhoog tot het niveau van de voormalige stad. Na vijf uur lopen ben ik weer bij mijn uitgangspunt. Iedereen aan te raden deze prachtig wandeling met zo veel historie.

Af en toe zit ik me wel eens af te vragen wat zal er in het jaar 5.400 nog over zijn van onze beschaving. Lopen er dan ook mensen te gissen hoe wij geleefd zouden hebben of is er dan veel geschiedkundig materiaal vastgelegd en bekend. En hoe zal men er over oordelen?

 

Het is inmiddels 16.00 uur geworden. Ik neem een late tweede lunch, rust een uur en vervolg mijn route maar ik heb niet veel zin meer om te rijden dus stop ik bij een werkelijk gigantisch klooster: Santuario Santa Maria Scala del Paradiso. Geen slechte plek toch om te overnachten aan de onderkant van de ladder naar de hemel?